Never mind the pistols

gedichten van een onderhond

Wat kun je verwachten van een bundel met een titel die in één gniffel refereert aan zowel The Sex Pistols (en de punky parodie erop) als aan de filosofie van Jean-Paul Sartre (woorden als geladen pistolen)? En wat doet dat assortiment brillen op de cover? De intrigerende vlag dekt de ongewone lading. De 30 gedichten in dit compacte bundeltje (10 bij 19 cm, 46 pagina’s) doorzeven alle banden van de roos als een waaier hagel, afgevuurd door een lichtvoetige onderhond die multipele vizieren op zijn instrument gemonteerd heeft. Het resultaat is een dynamische staalkaart van de indrukken en gedachten van een jongeman die met scherp afgestelde sensoren alle lagen van zijn leefwereld aftast. Een kleurrijk amalgaam, wervelend voor je ogen zoals fractals op een computerscherm. Er valt heel veel taalplezier te rapen in het associatief voortgolvende of terugbotsende klank- en ideeënspel. De tekstjes variëren in toonaard van knettergek en uitbundig tot ingetogen lyrisch. Er waart veel muziek rond in de verzen: blues, jazz, pop, punk, ja zelfs de smartlap (paloma blanca) en niet te vergeten een flinke dosis rock ’n roll… De bijbehorende drugs (txtc!) en seks (definitie van de man) worden geserveerd met een royale scheut relativerende humor. Naast de populaire film (Superman, met Teri Hatcher), soap en Big Brother-toestanden van vandaag duiken uitlopers van de flower power van de sixties en zelfs de klassieke oudheid op. Sprookjeselementen en folklore doorkruisen de zapcultuur. Magritte waart surrealistisch rond, compleet met bolhoed op de kop, Van Ostaijen kijkt geamuseerd toe (easily amused, p.8); maar ook het symbolisme van Verlaine en de naoorlogse ready made loop je wel ergens tegen het lijf. Geen cultuurvorm of stijl is veilig voor de pen van de onderhond. Om nog maar te zwijgen van de vele (echte of vermeende) ontsporingen in onze maatschappij die op de korrel genomen worden, meestal met een monkel. De godsdienstcrisis (chocolate Jesus) en de opmars van oosterse zentoestanden, milieuvervuiling, werkloosheid, medische overconsumptie, derdewereldproblematiek, oorlog, verkeersindigestie… Jawel, dat alles in het bestek van dertig gedichten. De dichter weet hoeveel impact woorden kunnen hebben ("de pen is machtiger dan het zwaard") maar ook hoe makkelijk je ze straal kunt negeren ("voor de zekerheid heb ik ook een zwaard"). Als het bovendien om poëtische woorden gaat, kun je je er maar beter niet te veel op verlaten: "ik ben een man van mijn woord / maar mijn woord is poëzie"). Het staat de lezer volkomen vrij zich door de woorden van de dichter te laten raken en/of amuseren of ze gewoon te negeren: ‘never mind the pistols’. Op de colofonpagina knipoogt de dichter schalks naar instanties die hun kijkers/luisteraars/lezers wel bij het handje willen nemen: "Juvenile advisory: no explicit lyrics"…