het gekke kinderwoordenboek

Een humoristisch ABC-boek over niet-alledaagse woorden en hun (letterlijke) betekenis. 

Het boek is samengesteld uit 26 dubbelpagina's uit stevig papier. Op elke dubbelpagina komt één letter met een bijhorend woord aan bod. Links krijgen we de letter die al meteen in het thema van het woord 'aangekleed' is. Bij de letter staat het woord dat aan bod komt, bijvoorbeeld de letter F versierd met slagroom en een kaarsje met daaronder het woord 'Feestvarken'. Vervolgens krijgen we een woordenboek-achtige toelichting met het lidwoord, meervoud en de vindplaats van het woord in kwestie. Daaronder volgt verdere uitleg over het woord. Hiervoor wordt bijna altijd teruggegrepen op een letterlijke definitie van het woord. Bv. Luidspreker: Praatgraag persoon, NIET IN STAAT om zijn stemgeLUID te beheersen. ROEPT ALTIJD! Afstammeling van de brulaap.  

De bedoeling van de schrijver was ongetwijfeld de lezer op een creatieve, humoristische wijze te doen nadenken over woorden en hun betekenis. Zou dit een YA-boek zijn, dan kan ik mij misschien nog voorstellen dat dit boek tijdens een vrolijke avond menig student kan inspireren om zelf op zoek te gaan naar varianten. Maar dit is een gekartonneerde uitgave mét een gewatteerde kaft. Ik controleerde de NUR-code, ging online op zoek ... De richtleeftijd is wel degelijk 4+. Op deze leeftijd is een kind totaal nog niet toe aan woordmopjes over de letterlijke betekenis van woorden als vleugelpiano, xylofoonvis, spookrijder of eileider. Het kent de echte betekenis van deze woorden nog niet. Sterker nog, het weet vaak nog niet eens van het bestaan van deze woorden af. Talige kinderen zijn pas tussen de leeftijd van 5 (zeer talig) tot 10 jaar in staat sarcasme en woordmopjes te begrijpen. Kinderen van 4 jaar zijn nog volop bezig met het verwerven van nieuwe woordenschat. Deze situeert zich nog voornamelijk in de eigen omgeving. Inderdaad, dat is misschien wel een beetje saai ... Maar woorden als appelflauwte, quarantainehaar, oogappel en prinsessenboon komen nu eenmaal gewoon nog niet aan bod.

Aan welke criteria moesten woorden voldoen om in dit lijstje te worden opgenomen? Wat was bijvoorbeeld de bedoeling bij het opnemen van het woord eileider? Stelt een vierjarige vragen hierover? Is dit een woord dat een vierjarige gebruikt? Is dit een woord dat een vierjarige überhaupt moet kennen? Misschien leg ik teveel de nadruk op de richtleeftijd, maar ook een negenjarige zal dit woord nog niet gebruiken. Het woord roofvogel kan misschien nog net wel. Maar moeten we kinderen dan meteen verwarren met een 'grappige' letterlijke invulling van? Als dan soms ook nog eens gekozen wordt voor een uitleg die volledige haaks staat op de echte betekenis, ben je mij helemaal kwijt. Zoals bijvoorbeeld de uitleg 'Dier dat niet zo dom is als het eruitziet: het kan met gemak de moeilijkste sommen aan ... ' bij het woord Uilskuiken. Dit heeft zelfs niets te maken met de letterlijke verklaring van het woord! De illustraties in felle kleuren sluiten aan bij de tekst en zouden het grapje nog wat moeten versterken. Mij stemmen ze niet bepaald vrolijker. 

Een collector's item voor dagdromers en boekenwormen? Eerder een verzameling van flauwe woordmoppen voor de foute doelgroep.