Fake!

Alles wat je (niet) moet geloven over nepnieuws, mindfuck en complottheorieën

Fake! Gaat over misleiding en hoe je het kunt ontdekken. Annemarie Bon vertelt ons aan de hand van talloze voorbeelden over een uiteenlopend aantal onderwerpen: van bijgeloof tot astrologie, van broodjeaapverhalen tot kwakzalverij. Ze bespreekt ook regelmatig hoe we misleidingen kunnen ontdekken (drogredenen) en wat we wel mogen vertrouwen (wetenschap, dokters, ´echte´ journalisten). Kortom een uitgebreid boek over een complex thema, dat heel begrijpelijk en met de nodige humor uit de doeken wordt gedaan.

Het is dan ook een gewaagde en niet evidente keuze om een jeugdboek over misleiding te schrijven. Het is wel een onwaarschijnlijk relevant thema en de keuze om het voor jongeren te schrijven maakt het uniek. Ik zit al lang op een dergelijk boek te wachten en Annemarie Bon slaagt in haar opzet en haalt heel veel verschillende aspecten van dit complexe thema aan. Daar wringt voor mij ook soms het schoentje: het boek blijft weg van politieke thema’s en laat haar licht maar een keer schijnen op de rol van internet in dit geheel. Terwijl polarisering en digitalisering juist twee tendensen zijn, die mijns inziens, misleiding in deze tijden versterken. Een gemiste kans, anderzijds moet een auteur keuzes maken en zorgt ze met deze keuze ervoor dat het boek ook relevant blijft zelfs als de tech-giganten en het politieke landschap veranderen.

Het boek neemt zijn lezers serieus, het gebruikt altijd voorbeelden uit de echte wereld en benoemt de zaken zoals ze zijn. Dat zorgt ervoor dat ook volwassenen plezier halen uit dit boek en vast ook nog iets opsteken. Door de keuze voor moeilijke woorden en dat het twee keer over ´porno´ gaat, zorgt er voor dat ik zou zeggen dat dit boek voor zestien jaar en ouder is. Dat contrasteert met de kleurrijke en vrolijk ogende illustraties van Wendy Panders. Deze illustraties zijn overigens een genot om naar te kijken en vertellen vaak kleine mopjes bij de tekst.

Kortom, dit boek is heerlijk om eens door te bladeren en een paar pagina’s in te lezen. De combinatie van grappige voorbeelden, goede en heldere uitleg en komische prenten zorgt voor een uitnodigende en leerzame leeservaring. Een aanrader om in een leeshoek, op de salontafel, bibliotheek of klaslokaal te leggen.