Respect

Karin Hilterman schreef al enkele boeken over andere culturen en wil op die manier bijdragen tot een tolerantere samenleving. In dit boek behandelt ze het probleem van het samenleven van verschillende culturen. Hoofdpersonage is Elif, een Turks meisje dat opgroeit in een uiterst traditionele familie. Zij is doordrongen van de noodzaak tot studeren om zich te handhaven als zelfstandig meisje en om op die manier later een positieve bijdrage te kunnen leveren aan de multi-culturele maatschappij. Maar de druk van de vele tradities in haar gezin maakt het haar niet gemakkelijk. En dan is er nog haar oudere broer Arif, die stilaan evolueert naar een fanatieke moslim-fundamentalist. In de klas van Elif zit Charles, een Nederlandse jongen, die bevriend is met Willem, een jongen met een Palestijnse moeder en een Nederlands-Joodse vader. Als redding voor Elif is er haar familie, het gezin van oom Umut en tante Songül, die zich wel openstellen voor de westerse samenleving. Samen richten ze een geheim comité op om plannen te maken die de samenwerking van culturen kan bevorderen. Maar of dat allemaal wat zal uithalen? Het open einde geeft een sprankeltje hoop, maar er zullen nog veel barrières overwonnen moeten worden… Het boek begint rustig en vrij gewoon, maar ontaardt snel in een onafwendbare spiraal van geweld en diepe haat. Het verhaal leest als een trein en laat je niet los. Opgebouwd in overzichtelijke hoofdstukken en afwisselend geschreven vanuit Elifs of Charles’ gedachten en motieven voel je je als lezer erg betrokken bij hun ervaringen. Hilterman ondermijnt wel vaak de geloofwaardigheid, door een gebrek aan nuancering. Zij plaatst de verschillende personages en hun betreffende familie als schaakpionnen met of tegenover elkaar en geeft hen daartoe elk een eigen ‘kleur’ mee, wat vaak ontaardt in zwart-wittegenstellingen waar je de mogelijke grijswaarden mist. Tegelijkertijd bevestigt ze (ongewild) eerder vele vooroordelen die leven in de hedendaagse maatschappij dan ze te ontkrachten, door het veelvuldig citeren van generaliserende uitspraken. Zoals: “En dan bedoel ik niet die club van die Marokkanen uit België, want die hebben mij te griezelige ideeën en zijn anti-jood.” Dit boek is dus geschreven met de beste bedoelingen en levert veel stof tot discussie op, maar vraagt tevens om deskundige begeleiding tot nuancering.