De X of hoe fout een leraar kan zijn

Klas 3A krijgt een nieuwe wiskundeleraar, Hendrik d’Ursel. Hij is geen gewone leraar en al snel is niet alleen Niels maar ook de hele klas helemaal in de ban van de wat mysterieuze man. Ze krijgen geen les meer maar krijgen een opdracht: ga op zoek naar X, de formule van het geluk. Hendrik sleept hen probleemloos mee in zijn verhaal en gaat ver, heel ver. Hij maakt andere leraren belachelijk, vindt voetbal en verliefdheid ronduit lachwekkend en lijkt heel sterk in het leven te staan. Zijn ‘lessen’ zijn gevuld met zijn praatjes over zijn leven, zijn visie, zijn bedenkingen en heel de klas staat achter hem. De klas geraakt al snel vervuld van het idee dat ze beter zijn dan de andere klassen, zij staan ver boven het alledaagse, dankzij hun leraar. Gaandeweg komen ze tot het besef dat d'Ursel slachtoffers maakt, zowel bij leerlingen als bij leerkrachten, maar hun adoratie voor hem is te groot. Tot het moment, drie jaar later, dat d’Ursel met pensioen gaat en Niels een afscheidsrede mag houden. Niels en zijn klasgenoten zijn er intussen achter gekomen dat Hendrik d’Ursel niet de persoon is die hij voorgeeft te zijn. Hij kraakt op professionele manier Coco, een klasgenoot, die ongewenst zwanger wordt. Coco neemt hem in vertrouwen, maar krijgt geen steun van d’Ursel, integendeel. Hij verwijt haar dat ze zich als een hoer gedragen heeft, dat zij zelf de schuld is van de verkrachting en dat ze de baby had moeten houden. Ook Tom, vriend van Niels, krijgt het zwaar en verandert zelfs van school. En dan is er nog het verhaal van de poetsvrouw Flora en het jonge meisje Céline D, met wie hij lang geleden een relatie had. Céline werd dood teruggevonden en de omstandigheden zijn nooit opgehelderd, maar dat d’Ursel er mee te maken had, is overduidelijk. Langzaam maar zeker wordt het duidelijk dat de wiskundeleraar een echte machtsbeluste psychopaat is. Op magistrale wijze palmt hij zijn klas in en beïnvloedt hij zijn leerlingen op een gevaarlijke manier. Als lezer ervaar je goed hoe de pubers hierin een evolutie doormaken, hoe ze langzaamaan tot het inzicht komen dat hun idool niet correct handelt en hen zwaar misleid heeft.
Ook het einde geeft dit goed weer: de verstandige beslissing van Niels om zijn speech wat oppervlakkig te houden en geen misbruik te maken van het moment om zijn leraar, die drie jaar geleden zoveel voor hem betekende, helemaal te kijk te zetten. Hij verkiest een subtielere manier door hem via Facebook met een vals profiel te confronteren met zijn daden en hij zorgt ook voor een ontmoeting met Flora, waardoor d’Ursel gegarandeerd geen rust meer zal vinden. En dat is een pijnlijke zaak voor de man, want voor hem staat de x in de formule van het geluk nu net voor rust ...
Brigitte van Aken schreef een goed onderbouwd verhaal met een mysterieus sfeertje. Haar stijl is sterk maar ook erg toegankelijk. Het boek is opgebouwd in verschillende hoofdstukken die handelen over het heden en de momenten van drie jaar geleden. Spannend, pijnlijk, maar zeker een aanrader!