‘De bende van Rode Zora’ verscheen voor het eerst in 1941, als een vierdelige jeugdreeks en werd onmiddellijk een bestseller. Later werd het herwerkt tot een hoorspel, en in 1979 werd het als tv-serie verfimd. Het gaat over vijf arme kinderen die tussen de twee wereldoorlogen in Senj, een stad in Dalmatië wonen. Deze kinderen hebben geen thuis: het zijn (half)wezen die door de maatschappij uitgespuwd werden. Ze moeten het redden zonder ouders en hebben enkel steun aan elkaar, al krijgen ze toch wat hulp van enkele ouderen, maar ook die bevinden zich aan de zelfkant van de maatschappij. Het is echter niet al kommer en kwel. De kinderen slagen er geregeld in de goegemeente in hun hemd te zetten, zonder – op enkele uitzonderingen na – echte schade aan te richten. Dat leidt tot heel wat grappige episodes. Maar de notabelen van de stad zijn uit op wraak en stellen alles in het werk om de bende – onder de bezielde leiding van rode Zora – achter de tralies te krijgen. Uiteindelijk zegeviert het gezonde verstand: de oude visser Gorian legt tijdens een hoorzitting de vinger op de wonde en slaagt erin voldoende steun te krijgen om de kinderen toch nog een kans te geven. Dit boek bevat de vier delen, zonder dat dat met zoveel woorden gezegd wordt. Dat maakt het soms een beetje langdradig, want de plot van de afzonderlijke delen is vaak op dezelfde manier opgebouwd: de kinderen zien een of andere vorm van onrecht en gaan daar met in hun ogen onschuldige kwajongensstreken tegenin, om de ‘schuldige’ een lesje te leren. Dat neemt niet weg dat die lesjes best goed gevonden en grappig zijn. Bovendien is het wel spannend en avontuurlijk, al weet je natuurlijk op voorhand dat het goed zal aflopen. Het boek zit boordevol maatschappijkritiek en vol opvoedkundige trekjes. Kurt Held kan zijn liefde voor het communisme echt niet verbergen! De slotscène is een dijk van een moraliteitsles, één die ook vandaag nog staat als een huis. Want ook bij ons worden heel wat kinderen aan hun lot overgelaten of uitgesloten. Alleen is de verpakking een beetje gedateerd. De wereld die 65 jaar geleden door Kurt Held beschreven werd, bestaat immers niet meer. Toch heb ik van de lectuur van dit boek genoten. Ik heb het quasi in één ruk uitgelezen. Of het ook de elf-, twaalfjarigen van vandaag kan boeien is maar de vraag.