De Dierentoen

De Nederlandse vertaling van de titel 'Drôles de bêtes' is vreemd. Is het de bedoeling deze te lezen als 'De dieren toen' verwijzend naar de eerste uitgave van dit boek, begin vorige eeuw? En dat dan samengetrokken met het woord “dierentuin”? Het schutblad geeft dan nog een andere titel: 'De ark van Noach' een verwijzing naar een versie van de oorspronkelijke uitgave in samenwerking met de warenhuisketen 'Le Printemps'.
Twintig dieren presenteert André Hellé: van de inheemse koe of hond tot de exotische paradijsvogel of maraboe. Een juweel van een litho introduceert telkens het dier, gevolgd door een beschrijving van woonplaats, gedrag, eigenschappen, tot culinair gebruik ervan. Dit alles in kalligrafie en rijkelijk verlucht met zwart-witillustraties. Die illustraties komen overeen met de houten figuurtjes die Hellé ontwierp als speelgoed naast dit boek. Wat maakt dat de meeste dieren en ook de mensenfiguurtjes op een houten cirkeltje staan. Vandaag geeft dat een heel aandoenlijk en wat ouderwets beeld, begin vorige eeuw moet dit boek door zijn frisse moderniteit schril afgestoken hebben tegen het doorsnee zeemzoeterige kinderboek.
De info is wat lukraak en hier en daar gedateerd: de dames die hoedjes willen van paradijsvogelveren bv. of Brits Indië, maar de humoristische en relativerende schrijfstijl maakt dat ruimschoots goed. De sterkte van het boek ligt evenwel in de komisch houterige illustraties, die Apollinaire ertoe brachten Hellé te omschrijven als “een van de kubistische wegbereiders”. In het originele grote formaat van ruim 40 op 30 cm komen ze bijzonder goed tot hun recht. Voor wie meer wil, is het goed om weten dat ook de houten figuurtjes zelf weer in productie gebracht zijn.